Cemiyetler:
a)Yararlı Cemiyetler:
1)Trabzon Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti:
Rumlara karşı oluştu, Erzurum kongresini topladı, İstiklal gazetesi çıkardı.
2)Reddi İlhak:
İzmir’i kurtarmak ve Megali İdea’yı engellemek
3)İzmir müdafaa-i hukuk-u Osmaniye:
İzmir’ i kurtarmak ve Megali İdea’yı engellemek
4)Trakya Paşaeli Cemiyeti:
Cafer Tayyar Paşa sayesinde kuruldu. Yunanlılara karşı çıktılar Ahali gazetesi çıkarıldı
5)Şark vilayetleri Müdafaai Hukuk Cemiyeti:
Erzurum kongresini toplayan ikinci cemiyet, Le Pays, Albayrak ve Hadisat gazeteleri çıkardı.
6)Kilikyalılar Cemiyeti:
Fransa ve Ermenilere karşı Adana’yı korudular
7)Milli Kongre:
Dr. Esat Işık ilk defa Kuvayı Milliye’den bahsetti. Misakı Millî’nin kabul edilmesinde etkili oldu.
8)Sivas Anadolu Kadınları Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti:
Atatürk’ün isteği ile Sivas valisinin eşi Melek Hanım kurdu
9)Kars İslam Şurası:
İlk kurulan cemiyettir. Yakup Şevki Paşa kurmuştur. Cenub-i Garbi adında geçici Kars hükümeti kuruldu.
-
Bu cemiyetler Sivas kongresi sonrası birleşti ve adı “Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti” oldu.
Mim-mim ve karakol cemiyeti: Gizli istihbarat cemiyetidir. Fevzi çakmak sayesinde TBMM’de (cemiyet kazanmışlardır)
b)Zararlı Cemiyetler:
Azınlıkların kurduğu:
1)Etnik-i Eterya: (Rum):
Mavri Mira ve Pontus Rum cemiyetlerine yardım etmişlerdir. Megali İdea istediler
2)Mavri Mira: (Rum):
Megali İdea (Büyük Bizans) istediler. En zararlı cemiyettir.
3)Pontus Rum: (Rum):
Trabzon’da Pontus Rum kurmak
4)Hınçak ve Taşnak: (Ermeni):
Ermenistan devleti kurmayı amaçladılar
5)Alyans İsrailit ve Macabi: (Yahudi):
Filistin’de, İsrail devleti kurmak
Türklerin Kurduğu
1)Wilson İlkeleri: (Aydın Kesim):
ABD mandasının istiyorlar
2)İngiliz Muhipleri: (Saray Kesim)
İngiliz mandalığı istediler
3)İslam Teali:
Halife’ye bağlı kaldılar. Medrese hocaları açtı. Konya ayaklanmasının çıkmasında etkilidirler.
4)Sulh ve Selameti Osmaniye:
Padişah’ın emirlerine bağlıdırlar.
5)Hürriyet ve İtilaf Cemiyeti:
Halifeye bağlılar, milli mücadeleye tepkililer
6)Kürt Teali:
Bağımsız bir Kürt devleti kurmak
7)Nigenhan Cemiyeti:
Saltanat yanlısı subaylar kurmuştur.
8)Trabzon Adem-i Merkeziyet cemiyeti:
Osmanlı’ya bağlı bir idare kurmak.